7035 SAYILI KANUN İLE BAZI KANUNLARDA YAPILAN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER

A.     2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 52. maddesinde yapılan değişiklikle temyiz ve istinaf incelemesi sırasında yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlar kesin hale getirilmiş olup, bu kararlara ilişkin kanun yolu kapatılmıştır.

B.        5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu(CMK)’nda yapılan değişiklikler şöyledir :

1.    CMK. 280. maddeye Bölge Adliye Mahkemesi’nde yapılan inceleme sonucunda verilecek hükümlere ilişkin olarak (b) ve (c) bentlerine iki yeni husus eklenmiştir. Bunlar; (b) Cumhuriyet savcısının istinaf yoluna başvurma nedenine uygun olarak mahkumiyete konu suç için kanunda yazılı cezanın en alt derecesinin uygulanmasını uygun görmesi hâlinde, hukuka aykırılığın düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine, (c)Olayın daha fazla araştırılmasına ihtiyaç duyulmadan davanın reddine karar verilmesi veya güvenlik tedbirlerine ilişkin hatalı kararın düzeltilmesi gereken hâllerde hukuka aykırılığın düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verileceği hususlarıdır.

2.       CMK. 280. maddesinde yapılan değişiklik ile Bölge Adliye mahkemesi tarafından verilen istinaf başvurusunun esastan reddine, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine veya ilk derece mahkemesi hükmünü kaldırarak yeniden hüküm vermesi söz konusu olduğunda, işbu kararların sanık lehine olması hâlinde, bu hususların istinaf isteminde bulunmamış olan diğer sanıklara da uygulanma olanağı varsa bu sanıkların da istinaf isteminde bulunmuşçasına verilen kararlardan yararlanmasının yolu açılmıştır.

3.      CMK. 283. maddesinde yapılan değişiklik ile istinaf mahkemeleri tarafından verilen yeni hükmün önceki hüküm ile belirlenen cezadan daha ağır olamaması kuralının sadece sanık lehine başvurulması halinde uygulanması kabul edilmiştir.

4.         CMK. 291. maddesinde yapılan değişiklik ile, hükmün açıklanmasından itibaren yedi gün olan temyiz yoluna başvuru süresi on beş güne çıkarılmıştır.

5.   CMK.’ya eklenen “Bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığının itiraz yetkisi” başlıklı 308/A maddesine göre, Bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kesin nitelikteki kararlarına karşı bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığı, re’sen veya istem üzerine, kararın kendisine verildiği tarihten itibaren otuz gün içinde kararı veren daireye itiraz edebilir. Sanığın lehine itirazda süre aranmaz. Daire, mümkün olan en kısa sürede itirazı inceler ve yerinde görürse kararını düzeltir, aksi halde itirazı reddeder. İtirazın reddine ilişkin kararlar kesindir.

C.       6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda (HMK) yapılan değişiklikler şöyledir :

1.         HMK. 361. maddede yapılan değişiklik ile Bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerinden verilen temyizi kabil nihai kararlar ile hakem kararlarının iptali talebi üzerine verilen kararlara karşı temyiz yoluna başvurma süresi tebliğ tarihinden itibaren bir ay iken bu süre iki hafta olarak belirlenmiştir.

2.         HMK. 362. maddesinde yapılan değişiklik öncesinde sulh hukuk mahkemesinin görevine girdiği belirtilen davalarla ilgili olarak Bölge Adliye Mahkemesinin verdiği kararlara karşı temyiz yoluna başvurulamamakta idi.  Yeni düzenleme ile kira ilişkisinden doğan ve miktar veya değeri itibarıyla temyiz edilebilen alacak davalarında Bölge Adliye Mahkemesinin verdiği kararlara karşı temyize başvurulabilmesinin yolu açılmıştır. 

3.      HMK. 363. maddesinde yapılan değişiklik ile istinaf kanun yolu incelemesinden geçmek suretiyle kesinleşmiş bulunan ilk derece mahkemesi kararlarına karşı kanun yararına temyiz yolu kapatılmıştır.