A. 2577
sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 52. maddesinde yapılan değişiklikle
temyiz ve istinaf incelemesi sırasında yürütmenin durdurulması istemleri
hakkında verilen kararlar kesin hale getirilmiş olup, bu kararlara ilişkin
kanun yolu kapatılmıştır.
B.
5271
sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu(CMK)’nda yapılan değişiklikler şöyledir :
1. CMK.
280. maddeye Bölge Adliye Mahkemesi’nde yapılan inceleme sonucunda verilecek
hükümlere ilişkin olarak (b) ve (c) bentlerine iki yeni husus eklenmiştir.
Bunlar; (b) Cumhuriyet savcısının istinaf yoluna başvurma
nedenine uygun olarak mahkumiyete konu suç için kanunda yazılı cezanın en alt
derecesinin uygulanmasını uygun görmesi hâlinde, hukuka aykırılığın
düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine, (c)Olayın
daha fazla araştırılmasına ihtiyaç duyulmadan davanın reddine karar verilmesi
veya güvenlik tedbirlerine ilişkin hatalı kararın düzeltilmesi gereken hâllerde
hukuka aykırılığın düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar
verileceği hususlarıdır.
2. CMK.
280. maddesinde yapılan değişiklik ile Bölge Adliye mahkemesi tarafından
verilen istinaf başvurusunun esastan reddine, dosyanın ilk derece mahkemesine
gönderilmesine veya ilk derece mahkemesi hükmünü kaldırarak yeniden hüküm
vermesi söz konusu olduğunda, işbu kararların sanık lehine olması hâlinde, bu
hususların istinaf isteminde bulunmamış olan diğer sanıklara da uygulanma
olanağı varsa bu sanıkların da istinaf isteminde bulunmuşçasına verilen
kararlardan yararlanmasının yolu açılmıştır.
3. CMK.
283. maddesinde yapılan değişiklik ile istinaf mahkemeleri tarafından verilen
yeni hükmün önceki hüküm ile belirlenen cezadan daha ağır olamaması
kuralının sadece sanık lehine başvurulması halinde uygulanması kabul
edilmiştir.
4.
CMK.
291. maddesinde yapılan değişiklik ile, hükmün açıklanmasından itibaren yedi
gün olan temyiz yoluna başvuru süresi on beş güne çıkarılmıştır.
5. CMK.’ya
eklenen “Bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığının itiraz yetkisi”
başlıklı 308/A maddesine göre, Bölge adliye mahkemesi ceza
dairelerinin kesin nitelikteki kararlarına karşı bölge adliye mahkemesi
Cumhuriyet başsavcılığı, re’sen veya istem üzerine, kararın kendisine verildiği
tarihten itibaren otuz gün içinde kararı veren daireye itiraz edebilir. Sanığın
lehine itirazda süre aranmaz. Daire, mümkün olan en kısa sürede itirazı inceler
ve yerinde görürse kararını düzeltir, aksi halde itirazı reddeder. İtirazın
reddine ilişkin kararlar kesindir.
C.
6100
sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda (HMK) yapılan
değişiklikler şöyledir :
1.
HMK.
361. maddede yapılan değişiklik ile Bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerinden
verilen temyizi kabil nihai kararlar ile hakem kararlarının iptali talebi
üzerine verilen kararlara karşı temyiz yoluna başvurma süresi tebliğ
tarihinden itibaren bir ay iken bu süre iki hafta olarak
belirlenmiştir.
2.
HMK.
362. maddesinde yapılan değişiklik öncesinde sulh hukuk mahkemesinin görevine
girdiği belirtilen davalarla ilgili olarak Bölge Adliye Mahkemesinin verdiği
kararlara karşı temyiz yoluna başvurulamamakta idi. Yeni düzenleme ile
kira ilişkisinden doğan ve miktar veya değeri itibarıyla temyiz edilebilen
alacak davalarında Bölge Adliye Mahkemesinin verdiği kararlara karşı temyize
başvurulabilmesinin yolu açılmıştır.
3. HMK.
363. maddesinde yapılan değişiklik ile istinaf kanun yolu incelemesinden geçmek
suretiyle kesinleşmiş bulunan ilk derece mahkemesi kararlarına karşı kanun
yararına temyiz yolu kapatılmıştır.